[Recap Workshop] Đường đua của những “gã khổng lồ”: Phân tích sâu về Case Study của Lazada, Shopee, TikTok và tương lai thị trường Việt Nam

Thị trường thương mại điện tử (E-Commerce) Việt Nam, với tốc độ tăng trưởng ấn tượng và quy mô ngày càng mở rộng, đã trở thành một trong những "đấu trường" kinh tế sôi động và khốc liệt nhất khu vực. Cuộc đua giành thị phần không chỉ là cuộc chiến về giá cả hay khuyến mãi, mà còn là một ván cờ chiến lược phức tạp, đòi hỏi các doanh nghiệp phải liên tục đổi mới và thích ứng.

Để cung cấp một góc nhìn toàn cảnh và chuyên sâu về cuộc đua này, vào sáng ngày 12/07/2025 vừa qua, Trung tâm ATD đã phối hợp cùng các đơn vị Into the Tech và G.A.P Việt Nam tổ chức thành công buổi Strategic Workshop: "Đường đua của những gã khổng lồ". Sự kiện đã thu hút sự tham gia của đông đảo các nhà quản lý, các bạn trẻ yêu thích và đang làm việc trong lĩnh vực E-Commerce, tạo nên một không gian thảo luận sôi nổi và giá trị.

Dưới sự dẫn dắt của hai chuyên gia hàng đầu, anh Dũng Đặng và chị Hoà Nguyễn, workshop đã "mổ xẻ" những vấn đề nóng nhất của ngành. Bài viết này sẽ tổng hợp và phân tích sâu hơn những nội dung cốt lõi đã được chia sẻ, giúp độc giả có được cái nhìn toàn diện về cuộc đối đầu giữa Lazada, Shopee, TikTok và tương lai của thị trường E-Commerce Việt Nam.

Xem thêm:

• Recap Workshop “Quản lý dự án chuyển đổi số: Nhận diện rủi ro và giải pháp hiệu quả”

• [Recap] Webinar “Growth Hacking đột phá tăng trưởng 2025”

• [Recap] Webinar “Bản đồ Ikigai: Hành trình khám phá chính mình”

Bức tranh toàn cảnh E-Commerce Việt Nam: Từ thuở "khai hoang" đến bối cảnh cạnh tranh đầy khốc liệt như hiện nay

Một trong những nội dung mở đầu quan trọng của workshop là việc nhìn lại hành trình phát triển của ngành E-Commerce Việt Nam qua các giai đoạn, từ đó hiểu rõ hơn bối cảnh cạnh tranh hiện tại.

Giai đoạn 1: Thời kỳ mới thành lập (2012 - 2016) 

Đây là giai đoạn tiên phong với sự xuất hiện của những cái tên như Lazada, Tiki. Thách thức lớn nhất lúc này không phải là cạnh tranh, mà là việc "giáo dục" thị trường. Các sàn phải giải quyết những rào cản nền tảng: xây dựng niềm tin của người tiêu dùng vào việc thanh toán trực tuyến, đảm bảo chất lượng hàng hóa, và hình thành những hệ thống logistics sơ khai.

Giai đoạn 2: Sự bùng nổ của E-Commerce (2017 - 2021) 

Sự gia nhập của Shopee đã châm ngòi cho một cuộc chiến giành thị phần khốc liệt. Chiến lược chủ đạo trong giai đoạn này là "đốt tiền" để thu hút người dùng thông qua các chương trình trợ giá, mã giảm giá sâu và đặc biệt là các chiến dịch miễn phí vận chuyển (Freeship) quy mô lớn. Gamification (trò chơi hóa) cũng được tận dụng triệt để để tăng tương tác và giữ chân người dùng trên nền tảng.

Giai đoạn 3: "Shoppertainment" và sự trỗi dậy của TikTok (2022 - Nay) 

Hành vi người dùng đã có sự thay đổi căn bản. Việc mua sắm trực tuyến không còn chỉ là một nhu cầu, mà đã trở thành một hình thức giải trí. TikTok Shop, với lợi thế khổng lồ từ nền tảng video ngắn và khả năng tạo xu hướng, đã nổi lên như một thế lực mới. Bằng cách tích hợp liền mạch giữa việc xem nội dung giải trí và mua sắm, TikTok đã tạo ra một phễu chuyển đổi hoàn toàn mới, định hình nên xu hướng "Shoppertainment" (Mua sắm kết hợp giải trí).

Hiện tại, thị trường E-Commerce Việt Nam đã bước vào một giai đoạn trưởng thành hơn, nơi cuộc đua không chỉ dừng lại ở việc thu hút người dùng mới bằng mọi giá, mà đã chuyển sang việc xây dựng các "con hào kinh tế" (economic moats) bền vững và tối ưu hóa con đường dẫn đến lợi nhuận.

Những thách thức sống còn trên "đường đua" của các ông lớn

Tại workshop, các chuyên gia đã chỉ ra những thách thức chung và riêng mà mỗi "gã khổng lồ" đang phải đối mặt. Đây chính là những yếu tố sẽ quyết định vị thế của họ trong tương lai.

A. Bài toán lợi nhuận và tối ưu hóa chi phí 

Kỷ nguyên "đốt tiền" không thể kéo dài mãi mãi. Áp lực từ các nhà đầu tư và thị trường buộc các sàn phải tập trung vào việc tối ưu hóa chi phí vận hành và tìm kiếm lợi nhuận. Điều này thể hiện qua việc giảm dần các chương trình trợ giá sâu, tăng phí dịch vụ đối với nhà bán hàng, và quan trọng nhất là đầu tư vào các lĩnh vực có thể tự tạo ra doanh thu, điển hình là logistics.

B. Cuộc chiến Logistics và trải nghiệm "dặm cuối" 

Chất lượng và tốc độ giao hàng đã trở thành một trong những yếu tố cạnh tranh quan trọng nhất. Khách hàng ngày càng yêu cầu cao hơn về thời gian nhận hàng, sự tiện lợi trong việc theo dõi đơn hàng và quy trình đổi trả dễ dàng. Đây là lý do tại sao cả Lazada (với Lazada Logistics) và Shopee (với Shopee Express) đều đầu tư mạnh mẽ vào việc xây dựng hệ thống logistics nội sàn để chủ động kiểm soát toàn bộ trải nghiệm này.

C. Sự trung thành của khách hàng trong "biển" khuyến mãi 

Khi người dùng đã quen với việc "săn sale" và dễ dàng chuyển đổi giữa các nền tảng để tìm kiếm mức giá tốt nhất, làm thế nào để xây dựng được lòng trung thành thực sự? Thách thức này đòi hỏi các sàn phải tạo ra những giá trị khác biệt ngoài giá cả, chẳng hạn như:

• Đảm bảo tính xác thực của hàng hóa (như chiến lược LazMall của Lazada).

• Xây dựng một hệ sinh thái dịch vụ đa dạng (ví ShopeePay, ShopeeFood).

• Tạo ra một cộng đồng người dùng gắn kết.

D. Thách thức riêng của từng "tay đua"

• Lazada: Đứng trước áp lực phải giành lại thị phần và tiếp tục khẳng định vị thế ở phân khúc hàng chính hãng.

• Shopee: Phải cân bằng giữa việc duy trì tệp người dùng khổng lồ và bài toán lợi nhuận, đồng thời giải quyết các vấn đề về kiểm soát chất lượng nhà bán hàng và hàng giả.

• TikTok Shop: Thách thức lớn nhất là làm thế nào để tích hợp sâu hơn trải nghiệm thương mại điện tử mà không làm ảnh hưởng đến nền tảng giải trí cốt lõi. Và quan trọng hơn cả, là bài toán xây dựng một hệ thống logistics và hoàn thiện đơn hàng (fulfillment) đủ mạnh để đáp ứng quy mô giao dịch khổng lồ của mình.

Phân tích Case Study và những góc nhìn từ chuyên gia

Phần thực hành phân tích case study tại workshop, dưới sự dẫn dắt của anh Dũng Đặng và chị Hoà Nguyễn, đã mang lại nhiều góc nhìn mở rộng giá trị:

• Insight 1: E-logistics là "con hào kinh tế" mới: Các chuyên gia đồng tình rằng, trong tương lai gần, năng lực logistics nội sàn sẽ là yếu tố khác biệt hóa quan trọng nhất. Sàn nào kiểm soát được "dặm cuối" sẽ là người chiến thắng trong việc kiểm soát trải nghiệm khách hàng và tối ưu hóa chi phí.

• Insight 2: Tương lai thuộc về trải nghiệm cá nhân hóa: Cuộc chiến tiếp theo sẽ nằm ở việc sử dụng dữ liệu và AI để cá nhân hóa trải nghiệm mua sắm, từ việc gợi ý sản phẩm, hiển thị quảng cáo đến các chương trình khuyến mãi dành riêng cho từng khách hàng.

• Insight 3: Sự bền vững và niềm tin sẽ lên ngôi: Khi thị trường bước vào giai đoạn trưởng thành, người tiêu dùng sẽ ngày càng quan tâm hơn đến các yếu tố bền vững như nguồn gốc sản phẩm, độ tin cậy của nhà bán hàng và chất lượng dịch vụ hậu mãi, thay vì chỉ chạy theo các mã giảm giá.

Xem thêm:

• [Recap] Workshop “Quản lý dự án chuyển đổi số - Vai trò, các kỹ năng và một số công cụ cần có của người quản lý dự án”

• [Recap] Workshop “Phân tích dự đoán Customer Journey: Tư duy và khai phá Insight”

• [Recap] Workshop “Data Career Path: Opportunities and Skills”

Kết luận

Buổi workshop "Đường đua của những gã khổng lồ" đã khép lại thành công tốt đẹp, để lại nhiều kiến thức và góc nhìn chiến lược quý báu. Rõ ràng, cuộc đua E-Commerce tại Việt Nam đang bước vào một giai đoạn mới, đòi hỏi sự thông minh, linh hoạt và một tầm nhìn dài hạn. Cuộc chiến không còn chỉ là về việc ai có nhiều người dùng hơn, mà là về việc ai có thể xây dựng một hệ sinh thái bền vững và chiếm được lòng trung thành của khách hàng.

Trung tâm ATD xin gửi lời cảm ơn chân thành đến hai diễn giả Dũng Đặng, Hoà Nguyễn, các đơn vị đồng tổ chức Into the Tech, G.A.P Việt Nam, và đặc biệt là sự tham gia nhiệt tình của tất cả các bạn khán giả. Sự quan tâm của các bạn chính là động lực để ATD tiếp tục tổ chức những sự kiện chuyên môn và giá trị hơn nữa trong tương lai.

Hãy tiếp tục theo dõi chúng tôi để không bỏ lỡ những sự kiện hấp dẫn sắp tới!