Lộ trình học Business Analyst từ con số 0

Trong thời đại chuyển đổi số diễn ra mạnh mẽ, nghề Business Analyst (BA) nổi lên như một trong những công việc hấp dẫn và có nhu cầu cao. Với vai trò là cầu nối giữa doanh nghiệp và bộ phận kỹ thuật, BA đóng vai trò quan trọng trong việc phân tích nhu cầu, đề xuất giải pháp, giúp doanh nghiệp vận hành hiệu quả hơn.

Nếu bạn đang quan tâm đến nghề BA nhưng chưa biết bắt đầu từ đâu, hoặc bạn không có nền tảng IT và vẫn muốn thử sức, bài viết này sẽ cung cấp lộ trình học Business Analyst từ con số 0 một cách chi tiết, thực tế và dễ áp dụng.

1. Tại sao nghề Business Analyst lại được nhiều người quan tâm?

Không phải ngẫu nhiên mà nghề BA ngày càng thu hút giới trẻ và cả những người đang có ý định chuyển ngành. Một số lý do chính khiến nghề Business Analyst "hot" đến vậy gồm:

• Dễ chuyển ngành: Bạn có thể xuất phát từ nhiều lĩnh vực khác nhau như kinh doanh, tài chính, marketing, thậm chí giáo viên,... và vẫn có thể trở thành BA nếu có tư duy phân tích và kỹ năng giao tiếp tốt.
• Làm việc trong nhiều lĩnh vực: BA không chỉ hoạt động trong ngành công nghệ mà còn trong ngân hàng, bảo hiểm, logistics, giáo dục, bán lẻ,...
• Mức lương cạnh tranh: Tại Việt Nam, một BA mới vào nghề có thể nhận mức lương từ 10 – 15 triệu đồng/tháng. Khi có 2–3 năm kinh nghiệm, con số này có thể tăng lên 20–35 triệu, chưa kể các cơ hội làm việc với doanh nghiệp nước ngoài.

Xem thêm:

• Data Analytics cho người mới bắt đầu: Các công cụ và phương pháp cần biết
• Kỹ năng cần thiết để trở thành một Data Analyst chuyên nghiệp
• Vai trò của phân tích dữ liệu trong quản lý doanh nghiệp hiện đại

2. Nghề Business Analyst là gì? Có phù hợp với người chưa biết gì không?

Business Analyst (Chuyên viên phân tích nghiệp vụ) là người đóng vai trò trung gian giữa bộ phận nghiệp vụ và bộ phận kỹ thuật, giúp phân tích, ghi nhận và truyền đạt yêu cầu kinh doanh một cách rõ ràng để các bên cùng hiểu và triển khai hiệu quả. Vai trò chính của BA trong các dự án bao gồm:

• Làm việc với khách hàng để hiểu rõ yêu cầu.
• Viết tài liệu nghiệp vụ như: BRD, Use Case, User Story...
• Hỗ trợ đội phát triển và test trong quá trình xây dựng giải pháp.
• Tham gia kiểm thử sản phẩm, đảm bảo đáp ứng đúng yêu cầu.

Người chưa biết gì hoàn toàn có thể bắt đầu học BA từ con số 0 với những yếu tố sau:

• Tư duy logic: Giúp bạn phân tích vấn đề và đưa ra giải pháp phù hợp.
• Khả năng giao tiếp tốt: Giúp bạn làm việc với nhiều bên liên quan.
• Tinh thần học hỏi: Học BA là một hành trình tích lũy, nên chỉ cần bạn kiên trì, bạn sẽ thành công.

Nghề Business Analyst (Nguồn ảnh: Internet)

3. Lộ trình học Business Analyst từ con số 0

Để trở thành BA hiệu quả, bạn cần đi theo lộ trình bài bản qua 5 giai đoạn:

Giai đoạn 1: Hiểu về ngành và xác định mục tiêuTìm hiểu qua blog, video, podcast, webinar.

• Nắm rõ BA làm gì, làm ở đâu, yêu cầu những gì.
• Xác định hướng đi: BA IT, BA kinh doanh, hay Data BA?

Giai đoạn 2: Học kiến thức nền tảng

• Hiểu mô hình kinh doanh, hệ thống thông tin, vòng đời dự án.
• Rèn luyện tư duy phân tích, tư duy hệ thống.
• Gợi ý khóa học: BA Foundation, Business Analysis Fundamentals,...

Giai đoạn 3: Học kỹ năng chuyên môn

• Kỹ thuật phân tích yêu cầu, kỹ năng viết tài liệu.
• Làm quen các công cụ: Draw.io, Figma, Lucidchart, Jira, Confluence, SQL...
• Phân biệt các mô hình dự án như Agile và Waterfall.

Giai đoạn 4: Thực hành & làm dự án

• Làm project mô phỏng: từ phỏng vấn khách hàng → viết Use Case → đề xuất giải pháp.
• Nhận feedback từ giảng viên hoặc mentor.
• Cải thiện kỹ năng từ trải nghiệm thực tế.

Giai đoạn 5: Tạo Portfolio & chuẩn bị xin việc

• Xây dựng Portfolio: giới thiệu bản thân, dự án đã làm, công cụ đã sử dụng.
• Học cách viết CV chuyên nghiệp cho vị trí BA.
• Luyện phỏng vấn: mock interview, tình huống thực tế.

4. Khó khăn thường gặp khi học Business Analyst từ con số 0

Học bất kỳ ngành nghề nào mới đều có những khó khăn nhất định, và với nghề Business Analyst (BA) cũng không ngoại lệ. Đặc biệt là khi bạn bắt đầu với con số 0 thì những lo lắng, hoang mang là điều dễ hiểu. Dưới đây là những rào cản phổ biến mà người mới thường gặp phải khi bắt đầu học BA, cùng với cách vượt qua chúng hiệu quả.

Tham khảo ngay khóa học Business Analyst in Practices để bắt đầu sự nghiệp Business Analyst cùng trung tâm ATD!

Khóa học Business Analyst in Practices tại ATD

5. Kết luận

Việc học Business Analyst từ con số 0 không còn là điều khó khăn nếu bạn có định hướng và lộ trình phù hợp. BA là một nghề không yêu cầu nền tảng kỹ thuật quá cao, nhưng lại mang đến cơ hội nghề nghiệp rộng mở và thu nhập tốt.

Hãy bắt đầu từ bước nhỏ nhất, từ việc tìm hiểu ngành đến đăng ký khóa học phù hợp. Và nếu bạn đang phân vân không biết nên học ở đâu, thì ATD sẽ là người bạn đồng hành cùng bạn để bắt đầu hành trình với Business Analysis.